Vai trò của Probiotics và Prebiotics là gì?

Câu hỏi từ bạn đọc gửi:

Hôm trước mình đi hội thảo có nghe Bác sĩ tư vấn là để trẻ nhỏ tăng cân và cao lớn nhanh, ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý hàng ngày, cần phải giúp bé hấp thu hết các dưỡng chất từ thực phẩm. Đồng thời Bác sĩ khuyên nên bổ sung các vi khuẩn có lợi (Probiotics) và các chất xơ hòa tan (Prebiotics) từ thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng để giúp bé đạt được yêu cầu này. Vậy Bác sĩ có thể giải thích rõ hơn về vai trò của Probiotics và prebiotics được không? Trên thị trường có loại thực phẩm chức năng nào chứa các thành phần trên không?

Câu trả lời từ: Ths, BS Lê Thị Hải

Men vi sinh là các vi khuẩn có ích đối với cơ thể con người (Probiotics), thường sống trong ruột và đóng một vai trò rất quan trọng ở đuờng tiêu hóa, đặc biệt là hệ tiêu hóa của trẻ. Men vi sinh có nhiệm vụ biến đổi chất xơ thực phẩm, thức ăn chưa tiêu hóa hết ở ruột non thành acid lactic, acetic, butyric, hàng loạt vitamin, axit amin, men, hocmon và các chất dinh duỡng quan trọng khác. Nó cũng sinh ra các khí như NH3, CO2, H2S… Quá trình biến đổi đó gọi chung là quá trình lên men, mà nhờ nó, thức ăn được tiêu hóa hoàn toàn.

Ngoài ra, men vi sinh còn cạnh tranh sống với các vi khuẩn gây bệnh, siêu vi, nấm giúp trẻ lấn át được bệnh tật, kích thích hệ miễn dịch và tăng sức đề kháng cho cơ thể. Khi lượng vi khuẩn có ích tăng lên, thực phẩm sẽ được tiêu hóa và hấp thu hoàn toàn, giúp bé lớn nhanh.

Probiotics – giúp hệ tiêu hóa của bé luôn khỏe mạnh

+ Bổ sung vi khuẩn có ích làm cân bằng hệ vi khuẩn đường tiêu hóa, hỗ trợ sự phát triển vi khuẩn có ích và ức chế vi khuẩn có hại như E. coli, Salmonella và Listeria để chống tiêu chảy do nhiễm trùng, hạn chế nguy cơ viêm ruột.

+ Hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy, táo bón, trướng bụng,) do mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột vì uống nhiều thuốc kháng sinh hoặc vì các nguyên nhân khác.

+ Kích thích hoạt tính men Lactase của cơ thể nhằm cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thu đường Lactose ở những người ít hay không dung nạp đường Lactose.

+ Giúp sản xuất một số vitamin nhóm B (B1, B2, B6, B12), vitamin C, vitamin K trong quá trình lên men.

+ Tăng cường sức đề kháng của ruột do kích thích lên hệ miễn dịch, sản xuất các axit mạnh, vô hiệu hóa các độc tố và chiếm chỗ của các chủng vi khuẩn gây bệnh.

+ Kích thích đáp ứng miễn dịch tại chỗ dẫn đến có lợi cho hệ miễn dịch của cơ thể.

Prebiotics – Phòng chống táo bón & tăng cường hấp thu dưỡng chất

– Tái tạo sự cân bằng của hệ vi khuẩn đường ruột (Chống tại các vi khuẩn gây bệnh): các vi khuẩn hữu ích sống trong đường ruột như Bifidobacteria và Lactobacilli có thể ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh như Escherichia coli, Campylobacter, và Salmonella spp. Nghiên cứu cho thấy thức ăn trẻ sơ sinh có bổ sung Prebiotic làm tăng vi khuẩn Bifidobacteria (có ích) trong phân.

Mặt khác, Prebiotic đóng vai trò như một cái bẫy đối với vi khuẩn gây hại. Nhiều vi khuẩn gây hại có cơ chế sử dụng thụ thể (receptor) Oligosaccharide trong ruột để liên kết với bề mặt niêm mạc ruột và gây nên các bệnh về dạ dày. Các Prebiotic có thể mô phỏng các thụ thể ở ruột và do đó, các vi khuẩn gây hại sẽ liên kết với Prebiotic thay vì niêm mạc ruột.

– Kích thích miễn dịch đường tiêu hóa:

+ Gia tăng hoạt tính của các vi khuẩn chí đường ruột, đặc biệt là dòng Bifido-bacteria.

+ Gia tăng hoạt tính của các đại thực bào và tăng tiết kháng thể tại chỗ IgA.

+ Điều hoà các đáp ứng miễn dịch không đặc hiệu khác cho cơ thể.

– Phòng chống táo bón: Quá trình lên men cũng sản sinh ra khí hơi và nước có tác dụng làm cho phân mềm và xốp phòng chống táo bón, đồng thời tăng cường khả năng kháng vi khuẩn bằng cách giảm bớt số vi khuẩn nội sinh trong đường ruột qua việc đào thải phân mỗi ngày.

– Tăng cường hấp thu khoáng chất: một số nghiên cứu trên động vật cho thấy Prebiotic giúp tăng hấp thu canxi tại ruột kết (ruột già). Prebiotic là FOS tăng cường hấp thu canxi, magiê, sắt, đồng và kích thích các vi khuẩn thủy phân acid phytic giúp nâng cao sự hấp thụ khoáng chất. Đó là do trong quá trình lên men tại ruột già, các Prebiotics sản sinh ra các axit béo chuỗi ngắn, tạo môi trường axit nhẹ ở ruột già làm tăng hấp thu Canxi và khoáng chất.

– Ngoài ra, Prebiotic còn giúp giảm dị ứng: Phản ứng dị ứng lần đầu tiên trong đời thường biểu hiện dưới hình thức viêm phong da ở trẻ sơ sinh. Trẻ sơ sinh đã phát triển viêm phong da thường có nguy cơ cao bị dị ứng sau này. Prebiotics có hiệu quả tích cực làm giảm sự phát triển của viêm phong da ở trẻ sơ sinh.